PILI: “IN CABU FRASCA ISCARRAXADAS UNAS MILLI BOMBAS”

De sa bonífica cumentzada apustis de sa bregúngia de su fogu in su polígonu bessint a pillu unas milli bombas cuadas asuta de terra. Su deputau de “Unidos” spartzinat is immàginis de is arrefudus perigilosus agataus in Cabu Frasca.

0

Unas milli bombas de dónnia genia, chi non si scit su contenutu e su períodu, interradas in is milli ètarus de su polígonu de Cabu Frasca. Lassadas annus a si purdiai chentza mai fai unu mínimu de bonífica e postura in seguresa. Totu custu mancai is fueddus asseliadoris e frassus de is generalis chi iant garantiu sa bonífica fitiana de su sítiu. Immui  unus dexi sacus de bombas funt s’arrapresentatzioni de su chi est acontéssiu aintru de cuss’àrea protégia. Apustis de sa denúncia cosa mia giai de duus annus fait apitzus de su fogu spantosu chi iat  sdorrocau una parti de importu de sa basi militari immui bessit a pillu sa faci bera e scuria de unu Stadu chi at fatu bessiri sa Sardigna unu “mega”muntronaxu de Stadu. Immui in totu pressi, po fuiri puru ogus indiscretus, si circat de sperdi su chi s’est agatau: arrefudus perigulosus narat sa ERRA (R) giganti sinnada in is sacus biancus chi si bint in sa turri de cuntrollu de Cabu Frasca. Una bonífica fata a iscusi. Cun unu capítulu ancoras de acrarai apitzus de is muntonis de terra scorrovonaus, sdorrochendi ambienti e sítius archeológicus. De seguru est bessendi a pillu una bassa bera e própia de armamentus interraus e seminaus in dónnia logu. Una bonífica coberta de su segretu, biu chi est stétia negada  cun trassas sa bísita de sa Commissioni Uràniu Impoberiu prevídia po custas dí e perlongada in totu pressi. Cussu sacus prenus de arrefudus perigulosus funt su símbulu de sa violatzioni prus evidenti de su chi est acontessendi e de cantu est giai acontéssiu in manera illegali aintru de su polígonu. Unu presídiu naturalísticu-ambientali protégiu de acórdius internatzionali e decretau che Sítiu de Importu Comunitàriu. Ministrus, generalis e cant’àterus depint arraspundi a sa giustítzia de ai fatu bessiri unu sítiu protégiu unu muntronaxu de arrefudus perigulosus interrendi de totu.
Ai fatu bessiri Cabu Frasca unu “mega” muntronaxu de arrefudus chi imbrutant, perígulosus e mortalis est unu crímini chi andat persighiu in totu sa línia de cumandu chi at postu in atu custu disastru ambientali beru e própiu. A custu si aciungit sa sdorrocadura de unu sítiu archeológicu cancellau a cropus de ruspa”. Dd’at nau immui pag’ora su deputau de Unidos Mauro Pili spartzinendi is immaginis chi fueddant a solas de  is agataduras de custas dís aintru su polígonu de Cabu Frasca.
Annunciendi un’interrogatzioni parlamentari Pili at tzerriau puru in càusa s’arresponsabbilidadi penali po s’imbrutamentu cun arrefudus perigulosus cuaus aintru de su polígonu.
“Non si podit sighiri a cuai – at nau Pili-. Sa magistradura depit  intervenni apitzus de custu crímini de Stadu e sa Regioni si depit costituiri parti civili. Si tentat cumenti a su sólitu de cuai totu e de non ndi chistionai cun sa tarea sólita de amparai amigus e amighixeddus. Su chi est acontessendi aintru de su polígonu de Cabu Frasca iat a essi abarrau cuau si no ia ammostau is immaginis orrorosas chi testimóngiant su disastru fatu in is annus e su chi  est bessendi a pillu de asutaterra”.
“Sa gravidadi de s’imbrutamentu chi est bessendi a pillu in totu s’àrea costituiscit sa cunfirma de su disastru e de su dannu ambientali, cun sa necessidadi de individuai is arresponsàbbilis e de pagai su dannu materiali, económicu e morali inclúdiu su torrai is logus in is cunditzionis de innantis. Est chistioni de reatus penalis berus e própius”.
“Cabu Frasca est a totus is efetus “abitat aintru de unu sítiu protégiu”, est a nai chi coincidit in totu e po totu a sa fatispécie de s’art. 733 bis c.p.. Po custu motivu nisciunu depit abarrai impuniu. A custu – aciungit Pili – depit sighiri s’obbligatzioni de pagamentu de is dannus a càrrigu de “chinisisiat cumprendi unu fatu illecitu, o lassendi a un’ala atividadis o cumportamentus doverosus, cun violatzioni de lei, de arregulamentu, o de provedimentu amministrativu, cun discóidu, incapacidadi, atrivimentu o violatzioni de normas ténnicas, portit unu dannu a s’ambienti, cambiendiddu, guastendiddu o sdorrochendiddu in totu o in parti”.
“Is Ministerus cumpetentis po s’amparu de su Sítiu de importu Comunitàriu bessiu muntronaxu de arrefudus perigulosus depint individuai totus is arresponsàbbilidadis e apustis pigai is propostas in sea de autotutela e de pagamentu de is dannus causaus. A custu si aciungit chi depint essi individuaus totus is arresponsàbbilis e sa cadena de cumandu chi ant dispostu sa cuadura, interrendiddus, de custus arrefudus perigulosus. Nisciunu – at acabbau Pili – depit abarrai impuniu. Sa Sardigna dd’ant fata bessiri unu muntronaxu a servítziu de unu Stadu marranu chi fait finta de amparai s’ambienti de sa Sardigna cuendi asutaterra arrefudus perigulosus de dónnia genia”.

Annalisa Caboni   Operadora de s’Ufítziu de Língua Sarda Província Sud Sardigna, sea de Biddacidru

Questo sito usa Akismet per ridurre lo spam. Scopri come i tuoi dati vengono elaborati.